Wat is ojas?
In Ayurveda word je Ojas pas gevormd als alle lichaamsweefsels in goede kwaliteit worden aangemaakt en gevoed. Er zijn 7 lichaamsweefsels en deze vormen ons lichaam. Plasma, bloed, spierweefsel, vetweefsel, botten, beenmerg (waar zenuwen doorheen lopen), en het voortplantingssysteem.
Onder invloed van jouw constitutie (Vata, Pitta en Kapha ) en de verdeling van de elementen (water, aarde, vuur, lucht, ether) worden de lichaamsweefsels in meer of mindere mate aangemaakt. Iemand met meer Vata (lucht en ether elementen) zal minder robuuste weefsels aanmaken zoals spieren en vetweefsel. Iemand met meer Kapha (water en aarde) zal meer van deze zwaardere weefsels aanmaken.
Dit is een gevolg van het proces van bevruchting, de periode voor de bevruchting (pre-conceptie) en de periode in de baarmoeder. Je kunt dus stellen dat hoe wij eruit zien en hoe sterk ons lichaam is, wordt bepaald door de gezondheid van onze ouders de periode voor en tijdens de zwangerschap.
Als er in 1 van de 7 weefsels een verstoring is, of minder van kwaliteit is, zal dit altijd invloed hebben op jouw Ojas en dus immuunsysteem, en in navolging daarvan dus ook je libido (en vruchtbaarheid). Niet zo gek dus dat een groot deel van onze maatschappij last heeft van deze problemen.
Rasa (plasma of lymfe)
Dit is het eerste en grootste weefsel dat na de spijsvertering wordt gevormd. Het is verantwoordelijk voor het transport van voedingsstoffen naar het lichaam en wordt vaak het ‘sap’ of de essentie genoemd die de andere weefsels voedt. Deze dhatu wordt het meest beïnvloed door onze spijsvertering. Te weinig of onvolledig aangemaakt rasa dhatu zorgt voor vermoeidheidsklachten, weinig plezier, droogte. Teveel rasa dhatu zorgt voor een zwaar gevoel, oedeemklachten, spijsverteringsproblemen
Rakta (bloed)
Rakta is het bloed. Bloedweefsel bestaat uit plasma (rasa dhatu) en rode bloedcellen. Het is verantwoordelijk voor de toevoer van zuurstof en voedingsstoffen naar weefsels en organen en wordt geassocieerd met vitaliteit en levenskracht. Te weinig bloed resulteert in weinig vitaliteit en bloedarmoede. Te veel of verontreinigd bloed zorgt voor huidproblemen, heftige menstruatie en problemen met de lever en milt.
Mamsa (spier)
Mamsa is het spierweefsel dat kracht en structuur aan het lichaam geeft. Ook helpt het bij beweging en ondersteunt het de andere dhatu’s. Als mamsa dhatu niet goed wordt aangemaakt, zien we een vermagerd en verzwakt lichaam en bijvoorbeeld ook gewrichtsproblemen doordat de spieren te weinig steun geven. Teveel spierweefsel kan resulteren in myomen, tumor groei en weefselgroei in o.a. nek, wangen, dijen.
Meda (vet)
Meda verwijst naar het vet- of vetweefsel, dat isolatie biedt, energie opslaat en het lichaam voorziet van een geborgen en veilig gevoel. Het houdt ook verband met smering in het lichaam. Te weinig vet zorgt voor droogte en vermagering. Te veel vet resulteert in diabetes, obesitas, cholesterol.
Asthi (bot)
Asthi is het botweefsel dat verantwoordelijk is voor het bieden van structuur en ondersteuning aan het lichaam, en voor het beschermen van vitale organen, denk maar aan onze ribben. Botten zijn ook betrokken bij de aanmaak van rode bloedcellen in het beenmerg dat in de botten zit.
Majja (beenmerg of zenuwweefsel)
Majja verwijst naar het merg dat in botten wordt aangetroffen, evenals naar het zenuwweefsel. Het is betrokken bij de productie van bloedcellen en wordt ook geassocieerd met het neurologische systeem, doordat de zenuwen door het beenmerg lopen. Wordt beenmerg niet goed aangemaakt, dan ontstaan er neurologische problemen.
Shukra (reproductief weefsel)
Shukra is het voortplantingsweefsel, dat sperma bij mannen en eicellen bij vrouwen omvat. Het is de laatste dhatu die de voortplanting ondersteunt en wordt geassocieerd met vitaliteit en het vermogen om nieuw leven te creëren.
Na het volledig en goed voeden van shukra dhatu wordt ojas aangemaakt. Ojas is dus het meest pure resultaat van gezondheid. Bij een slechte gezondheid hebben we ook minder ojas. Dit zorgt vaak voor een zwakke gezondheid en immuunsysteem.
Deze dhatu’s worden gevormd en in stand gehouden door het proces van spijsvertering en metabolisme, en de een voedt de volgende. Het evenwicht daartussen is essentieel voor de algehele gezondheid in de Ayurvedische praktijk.
Recept ojas wortel cakejes (kan ook vegan)
- 100 gram dadels geweekt in 200 ml water
- 75 ml olie naar keuze
- 2 eieren (kan ook zonder)
- 100 gram amandelmeel
- 150 gram speltmeel of rijstmeel
- 60 gram kokosrasp
- 2 wortelen geraspt
- 1 el speculaaskruiden
- 1 tl bakpoeder
- 1 tl baking soda
- Handje walnoten
- Snufje zout
- Extra amandelmelk
- Voor de topping: 50 gram cashewnoten geweekt, 1/2 tl kardemom, 1 el citroensap, 1 el ahornsiroop
- Doe de baking soda bij de dadels in 200 ml water en laat een nachtje weken of minimaal 4 uur
- Doe meel, zout, kokos, bakpoeder, speculaaskruiden in een kom en roer door elkaar
- Maal de dadels fijn met het kookvocht in een blender of met staafmixer
- Klopt de eieren luchtig in een andere kom en doe dan de olie langzaam erbij, klop het dadelmengsel erdoor
- Doe dan de droge en natte delen bij elkaar en roer goed door.
- Voeg de noten en wortel erdoor. Is het nog wat te dik? Doe dan een scheutje water of amandelmelk erbij
- Doe het beslag in een cakevorm of kleine cakevormpjes en zet ze respectievelijk 40 minuten of 25 minuten in de oven op 180 graden
- Voor de topping maal je de cashewnoten met 50 ml water, kardemom citroensap, ahornsiroop fijn in een blender
Aanpassingen:
- Wil je een lichtere versie? Doe dan 50 ml olie, en voeg 50 ml extra water of amandelmelk erbij. Je kunt de olie ook vervangen voor appelmoes.
- Ook kun je het amandelmeel vervangen voor een licht glutenvrij meel zoals rijstmeel of havermeel. Deze zullen alleen wel minder luchtig worden.
- Je kunt de eieren weglaten. Doe daarvoor 2 el lijnzaad of chiazaad in een kommetje met 6 el water en voeg dit toe en doe 1 tl bakpoeder en ½ tl baking soda extra in de cake.
Zo zie je, maak de cake dus zoals jij ‘m het liefste eet!