Zoals je misschien weet maakt Ayurveda gebruik van de body/mind types, Vata, Pitta en Kapha. Vaak worden de verschillen gegeven in uiterlijk. Lichamelijk zie je de verschillen in het metabolisme/spijsvertering, je bouw en kleinere uiterlijke verschillen. De verschillende types hebben echter ook een hele eigen psychologie, emoties en manieren om hiermee om te gaan. In deze blog wil ik daar wat meer op in gaan, aangezien je op deze manier ook goed kan zien wat jouw natuurlijke manier van doen en laten is.
Vata
Een Vata die in balans is kan veel bereiken door de ‘open-minded’ instelling. Ze zijn creatief en komen met veel goede ideeën. Ze snappen snel de subtiele vormen van intuïtie en het gevoelsleven. Maar zijn vaak ook geneigd alles te overdenken en te over-analyseren. Personen met veel Vata zijn ook geneigd ergens mee te beginnen en dan halverwege op te houden.
Het element wind maakt het ook vrij lastig voor ze om al deze gedachten te organiseren. Er gebeurd heel veel in het hoofd. Meer in het hoofd zijn dan in het lichaam wordt ook wel gezegd. Wanneer dit niet in balans is, en je dus teveel ‘in het hoofd’ zit, kan er chaos en stress worden veroorzaakt. Emoties en gevoelens die voorkomen als Vata uit balans is: angstig, stemmingswisselingen, niet geaard, er niet meer uit kunnen komen.
Pitta
Pitta personen zijn het meest doelgericht van alle Doshas. Ze zijn goede leiders en hebben een scherp intellect. Ze doen eigenlijk niks zonder dat er een doel aan vast zit. Zelfs tijden het ontspannen of sporten of andere vorm van vrije tijd is verbonden aan een doel. Soms kan het ook een obsessie worden. In balans zijn ze moedig, tevreden en enthousiast.
Pitta staat voor transformatie zoals het verteren van voeding, maar ook het verwerken van alle indrukken.
Als Pitta uit balans is, dan kunnen emoties ontstaan als frustratie, boosheid, irritaties, jaloezie. De emoties kun je dan ook goed ‘heet’ noemen. Woede uitbarstingen is een mogelijk gevolg.
Ze hebben ook de neiging om hun ego teveel te laten controleren. Wanneer een Pitta zich hier bewust van is, kan dit gedrag ombuigen naar een zachtere, behulpzame manier van leiden. Verkoelende voeding en ontspanning zonder dat er een doel aan vast zit zijn goed.
Kapha
Een Kapha persoon hecht veel waarde aan stabiliteit, comfort en zekerheid in hun leven. Ze zijn liefdevol en relaxt. Ze zijn dromerig en romantisch in positieve zin, maar als dit uit balans is, kan het nogal omdraaien in bezitterig, lusteloosheid en luiheid. Liefde is belangrijk gedurende hun hele leven. Dit kan ook betekenen dat ze graag omringd zijn door familie en vrienden. Als er geen liefde is, kan dit ook vervangen worden door eten. Vaak zijn dit de emotionele eters en is eten iets waar ze controle over hebben.
Hun intellect werkt vaak wat minder snel dan die van Vata en Pitta types. Dit wil niet zeggen dat ze hun intellect minder is, maar het werkt op een langzamere manier. Voordeel hiervan is dat ze de informatie daarna ook langer onthouden. Slechte gewoontes die aangeleerd zijn, zijn moeilijk weer af te leren voor ze.
Sattva, Rajas, Tamas
Naast deze karaktereigenschappen bestaan er ook een soort constitutie voor de mind: Sattva, Rajas en Tamas. In je lichaam zijn Vata, Pitta en Kapha de oorzaken van een disbalans, in de geest zijn dat Rajas en Tamas. De Guna’s (kwaliteiten) Sattva, Rajas en Tamas zijn basiskwaliteiten van de natuur en respectievelijk betekent ze ‘licht’, ‘energie’ en ‘materie’.
Volgens Ayurveda is niet alleen een goede spijsvertering van belang om gezond te blijven. Ook je mind is van grote invloed. Als emoties niet goed worden verwerkt, kunnen er ook ziektes ontstaan. Volgens Ayurveda zit de basis van ons brein en mentale stelsel in ons hart. Het is dus niet voor niets dat ons hart energetisch zo verbonden is aan alle fysieke en mentale gevoelens in ons lichaam. Natuurlijk weten we dat we niet kunnen leven zonder hart. Maar je kunt het hart echt zien als het centrum van ons lichaam. Van daar uit lopen er allemaal verbindingen naar iedere cel in je lichaam.
Sattva:
Dit is een staat van ultieme mentale balans. Alles is in evenwicht, er zijn geen verstoringen en je geest is helder. Je maakt gebruik van je intelligentie en dit is een staat waarin je naar streeft. Het heeft de kwaliteiten zoals eerlijkheid, helder, vertrouwen, etc.
Rajas:
Rajas is actie. Teveel actie, waardoor er teveel beweging in je geest is. Piekeren, agressie, te doelbewust, jaloezie, frustratie, teveel passie, lust, etc.
Tamas:
Wanneer er te weinig actie is, ontstaat er een soort stagnatie in je geest. Dit kan leiden tot traagheid, matheid, wanen, depressie, niet helder wat er gebeurd, niet eerlijk zijn, etc.
Verstoringen in je lichaam leiden uiteindelijk ook tot verstoringen in de geest. Je lichaam en geest zijn zo met elkaar verbonden dat ze sterk op elkaar reageren. De balans houden tussen de 3 Doshas en de 3 Gunas kan worden bereikt met voeding, beweging en levensstijl.
